İNFERTİLİTE (KISIRLIK)
Kısırlık çiftlerin daha geç yaşta evlenmesi veya çocuk planlarını ileri yaşlara ertelemesi, yenilen gıdalar, maruz kanılan çevresel ajanlar vb nedenlerle toplumda sıklığı giderek yaygınlaşan görülen bir problemdir. 1 yıl düzenli cinsel ilişkiye (haftada 2-3 kez cinsel birliktelik) rağmen gebelik oluşmaması kısırlık (infertilite) olarak tanımlanır. Belirtililen süreler içinde gebelik oluşmazsa mutlaka infertilite uzmanı tarafından hem kadın hem de erkek değerlendirilmelidir. 35 günden uzun aralıklarla adet görmek, daha önceden yumurtalık, tüp, rahimle ilgili enfeksiyon geçirmek, karına ait ameliyat öyküsü (apendisit vb), geçirilmiş dış gebelik öyküsü, ailede erken menopoz gibi durumlarda ise bu süreler beklenmeden hemen araştırma yapılmalıdır.
Kadına ait, erkeğe ait veya her ikisine ait nedenlerle kısırlık görülebilir. Dört infertil çiftten birinde ise kısırlığa neden olan sebep bulanamaz (açıklanamayan infertilite). Kısırlığa yol açan başlıca sebepler:
- İleri kadın yaşı ve azalmış yumurtalık rezervi
- Yumurtlamayla ilgili problemler
- Tüplere ait nedenler
- Rahime ait nedenler
- Erkek faktörü
- Açıklanamayan faktör
Kısırlık araştırmasında istenen temel testler şunlardır:
- Semen analizi: İlk yapılması gereken testlerden biridir. 3-5 günlük cinsel perhizden sonra yapılmalıdır.
- Yumurtlama fonksiyonunun ve yumurta rezervinin değerlendirilmesi: Hem kanda bakılan testler (FSH, E2) hem de ultrason ile değerlendirme yapılır. Adetin 21. günü bakılan progesteron değeri veya idrarda yapılan yumurtlama kitleri ile yumurtlama olup olmadığı araştırılır.
- Rahim filmi: Rahmin şekilsel bozuklukları ve tüplerin durumu hakkında bilgi verir. Adetin 7-10 günleri arasında yapılmalıdır.
Kısırlıkta özellikle kadın yaşının önemli rolü olduğu unutulmamalıdır. Dolayısıyla yukarıda sözü edilen sürelerde gebelik elde edemeyen veya risk faktörü olan çiftler en kısa sürede infertilite uzmanı tarafından kısırlık için araştırmaya ve gerekli tedavileri almalıdır.